فضیلت انتظار فرجمنتظران واقعی همانند کسانی شمرده شده‌اند که در خیمه‌ی حضرت مهدی (علیه‌السّلام) یا زیر پرچم او هستند، یا کسی که در راه خدا شمشیر می‌زند یا به خون آغشته شده یا شهید گشته است. اینها مراحل مختلف و درجات مجاهده در راه حق و عدالت است که متناسب با مقدار آمادگی و درجه‌ی انتظار افراد می‌باشد. ۱ - کلام حضرت امام صادقکسی از امام صادق (علیه‌السّلام) پرسید چه می‌گویید درباره‌ی کسی که دارای ولایت امامان است؛ و انتظار ظهور حکومت حق را می‌کشد و در این حال از دنیا می‌رود؟ امام (علیه‌السّلام) در پاسخ فرمود: «هو بمنزلة من کان مع القائم فی فسطاطه ـ ثمّ سکت هنیئه ـ ثمّ قال هو کمن کان مع رسول الله (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم)؛ او همانند کسی است که با رهبر این انقلاب در خیمه‌ی او (ستاد ارتش او) بوده باشد ـ سپس کمی سکوت کرد ـ و فرمود مانند کسی است که با پیامبر اسلام (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) (در مبارزاتش) همراه بوده است». ۲ - تعابیر روایات در فضیلت انتظاراین مضمون در روایات زیادی با تعبیرات مختلفی نقل شده است: در بعضی «بمنزلة الضّارب بسیفه فی سبیل الله؛ همانند شمشیرزنی در راه خدا»؛ و در بعضی دیگر «کمن قارع مع رسول الله بسیفه؛ همانند کسی است که در خدمت پیامبر با شمشیر بر مغز دشمن بکوبد»؛ در بعضی دیگر «بمنزلة من کان قاعداً تحت لواء القائم؛ همانند کسی است که زیر پرچم قائم بوده باشد.»؛ و در بعضی دیگر «بمنزلة من استشهد مع رسول الله (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم)؛ همانند کسی است که با پیامبر شهید شود» . ۳ - رابطه میان انتظار و جهاداین تشبیهات که در مورد انتظار ظهور حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌شریف) در این روایات وارد شده بسیار پر معنی و روشنگر این واقعیت است که یک نوع رابطه و تشابه در میان مساله‌ی «انتظار» و «جهاد» و مبارزه با دشمن، در آخرین شکل خود، وجود دارد. (دقت کنید!) ۴ - انتظار بالاترین عبادتدر روایات متعدّدی نیز انتظار چنین حکومتی را داشتن، به عنوان بالاترین عبادت معرفی شده است. این مضمون در بعضی از احادیث، از پیامبر (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) و در بعضی از حضرت علی (علیه‌السّلام) نقل شده است؛ از جمله در حدیثی می‌خوانیم که پیامبر (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) فرمود: «افضل اعمال امّتی انتظار الفرج من الله عزّوجلّ؛ بالاترین اعمال امت من انتظار فرج از ناحیه‌ی خدا کشیدن است.» و در حدیث دیگری از پیامبر (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) می‌خوانیم: «افضل العبادة انتظار الفرج». این حدیث اعم از این که انتظار فرج را به معنی وسیع کلمه بدانیم، و یا به مفهوم خاص یعنی انتظار ظهور مصلح جهانی باشد، اهمیت انتظار را در مورد بحث ما روشن می‌سازد. این تعبیرات همگی حاکی از این است که انتظار چنان انقلابی همیشه توام با یک جهاد وسیع دامنه‌دار است. ۵ - نتیجه عملی اعتقاد به انتظارو اگر اعتقاد و انتظار حکومت جهانی مهدی به صورت ریشه‌دار حلول کند، سرچشمه‌ی دو رشته اعمال دامنه‌دار خواهد شد (زیرا اعتقادات سطحی ممکن است اثر آن از گفتار و سخن تجاوز نکند اما اعتقادات عمیق همیشه آثار عملی گسترده‌ای به دنبال خواهد داشت)؛ این دو رشته اعمال عبارتند از: ترک هر گونه همکاری و هماهنگی با عوامل ظلم و فساد، و حتی مبارزه و درگیری با آنها از یک سو؛ و خودسازی و خودیاری و جلب آمادگی‌های جسمی و روحی و مادی و معنوی برای شکل گرفتن آن حکومت واحد جهانی و مردمی، از سوی دیگر. و خوب که دقت کنیم می‌بینیم هر دو قسمت آن کاملاً سازنده و عامل تحرّک و آگاهی و بیداری است. ۶ - درجات انتظار و جهادبا توجه به مفهوم اصلی «انتظار»، معنی روایات متعددی که درباره‌ی پاداش و نتیجه‌ی کار منتظران نقل شده بخوبی درک می‌شود. اکنون می‌فهمیم چرا منتظران واقعی گاهی همانند کسانی شمرده شده‌اند که در خیمه‌ی حضرت مهدی (علیه‌السّلام) یا زیر پرچم او است، یا کسی که در راه خدا شمشیر می‌زند یا به خون آغشته شده یا شهید گشته است. آیا اینها مراحل مختلف و درجات مجاهده در راه حق و عدالت نیست که متناسب با مقدار آمادگی و درجه‌ی انتظار افراد است؟ یعنی همانطور که میزان فداکاری مجاهدان راه خدا و نقش آنها با هم متفاوت است، انتظار و خودسازی و آمادگی نیز درجات کاملاً مختلفی دارد که هر کدام از اینها با یکی از آنها از نظر «مقدمات» و «نتیجه» شباهت دارد؛ هر دو جهادند و هر دو آمادگی می‌خواهند و خودسازی. کسی که در خیمه‌ی رهبر چنان حکومتی قرار گرفته یعنی در مرکز ستاد فرماندهی یک حکومت جهانی است، نمی‌تواند یک فرد غافل و بی‌خبر و بی‌تفاوت بوده باشد؛ آنجا جای هر کس نیست؛ جای افرادی است که بحق شایستگی چنان موقعیت پر اهمیتی را دارند. همچنین کسی که سلاح در دست دارد و در کنار رهبر این انقلاب با مخالفان حکومت صلح و عدالتش می‌جنگند، آمادگی فراوان روحی و فکری و رزمی باید داشته باشد. ۷ - پانویس۸ - منبعسایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «فضیلت انتظار فرج»، تاریخ بازیابی ۹۵/۴/۸. |